Suplementy diety – potrzebne dla organizmu czy to tylko skuteczna reklama?

Suplementy diety w Polsce w ostatnim okresie stały się bohaterem wielu artykułów,  publikacji, dyskusji. Większość z nich jest mało przychylna dla tej kategorii produktów, traktując ją jako coś złego, coś gorszego. Przedstawiane są propozycje zmierzające do znacznego ograniczenia dostępności suplementów dla pacjentów. Z drugiej strony wartość rynku suplementów diety z roku na rok systematycznie wzrasta – w roku 2017 wyniosła ona prawie 4 mld zł. Przeprowadzone badania wskazują, że 72% Polaków deklaruje, że zażywa suplementy, z czego 48% czyni to regularnie. Zatem czy suplementy diety są nam potrzebne czy ich wartość jest tylko kreowana przez sprawnych marketingowców z agencji reklamowych?

Czym są suplementy diety?

Definicja suplementu diety została zawarta w Ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 25 sierpnia 2006 r. W myśl ustawy suplement diety to „środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych, wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, (…) z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego”

Zatem z definicji suplementy diety są produktami, które mają za zadanie uzupełnienie naszej codziennej diety w składniki odżywcze naturalnie występujące w żywności – witaminy, minerały. Nie są ona lekiem i nie wpływają leczniczo na żadne schorzenia. Jedynym podobieństwem do leków jest jego forma umożliwiająca dawkowanie w postaci tabletek czy kapsułek. Rola suplementów diety jest zatem zupełnie inna niż wskazują na to wszechobecne w przestrzeni medialnej reklamy.

Suplementy diety – potrzebne czy zbędne?

Można zatem zapytać czy w związku z tym suplementy diety są nam w ogóle potrzebne i czy warto je zażywać? Odpowiedź jest jednoznacznie twierdząca. Z uwagi na spożywanie przez nas diety ubogiej w wiele składników mineralnych i witamin, zażywanie suplementów diety może okazać się niekiedy jedyną szansą na dostarczenie do naszych organizmów odpowiednich ilości potrzebnych do zdrowego życia składników. Oczywiście każdy powinien sam lub we współpracy z lekarzem i/lub dietetykiem, określić jakich składników i w jakiej ilości brakuje w jego diecie i sięgać jedynie po takie suplementy diety, które dostarczą składników, których brakuje w spożywanych pokarmach. Należy także pamiętać, aby sięgając po suplementy diety sprawdzić jakie składniki i jakie ich ilości one zawierają oraz w jakiej postaci/formie występują. Często się zdarza, że producenci – chcąc oszczędzić na kosztach produkcji – oferują produkty, w których składnik odżywczy dostarczany jest w postaci słabo wchłanianej i/lub przyswajalnej dla organizmu (tak jest np. w przypadku często nabywanych produktów zawierających magnez – jest one w tych produktach w słabo przyswajalnej postaci węglanu lub tlenku magnezu, tymczasem najlepiej przyswajalną dla organizmu formą jest cytrynian lub mleczanu magnezu; tutaj pisaliśmy o tym szerzej). Zażywanie suplementów diety będzie konieczne w przypadku osób stosujących diety ubogie w składniki roślinne, spożywających duże ilości przetworzonej żywności, osób nadużywających alkoholu, palących znaczne ilości papierosów. Tryb życia także może mieć wpływ na konieczność sięgnięcia po suplementy diety. Dotyczy to zwłaszcza osób przebywające mało na świeżym powietrzu, osób narażonych na stres i zmęczenie.

Badania wskazują, że u większości Polaków szczególnie ważne jest suplementowanie takich składników jak: witamina D, wapń, magnez, kwas foliowy, witaminy z grupy B. Ponadto każdy indywidulanie może mieć niedobory innych, bardziej specyficznych składników odżywczych uzależnionych od indywidulanych uwarunkowań.

Reklama suplementów diety

Niezmienne od kilku lat producenci suplementów diety są czołowi reklamodawcami w Polsce. Cała branża farmaceutyczna (suplementy diety, wyroby medyczne i leki bez recepty) jest w chwili obecnej największym reklamodawcą w polskich mediach. Każdy z nas na pewno zna wiele reklam takich produktów. Powszechnie mówimy o nich reklamy leków. Tymczasem w większości są to reklamy suplementów diety, które mają nam sugerować, że są to środki lecznicze, dobre na wszystko. Oglądając lub słuchając reklam odnosimy zapewne wrażenie, że powinniśmy sięgać po prawie każdy z reklamowanych produktów. Bo czyż każdy z nas nie chciałby być piękniejszy, silniejszy, lepiej wyglądać, mieć więcej sił witalnych, nie mieć żadnych przykrych dolegliwości związanych nawet z intymnymi sprawami? Musimy pamiętać, że reklamy te są tworzone przez specjalistów, którym postawiono zadanie wykreowania w nas potrzeby zażycia określonego produktu. W reklamach nie uzyskamy informacji, które tak naprawdę są najważniejsze: jaki jest składnik danego produktu, w jakiej jest on postaci i dawce, jak zastosowana dawka ma się do naszego dziennego zapotrzebowania na dany składnik. Warto zatem przed zakupem danego produktu sprawdzić wszystkie powyższe informacje, a przede wszystkim sprawdzić czy tak naprawdę nasza dieta potrzebuje składników, które zawarte są w reklamowanych produktach.

Podsumowanie

Suplementy diety są potrzebne i odgrywają ważną rolę w uzupełnieniu diety w witaminy i składniki mineralne. Często się zdarza, że brak w diecie niektórych składników i brak ich uzupełniania w postaci suplementów diety może w konsekwencji doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Trzeba też pamiętać, że nie są one antidotum na wszelkie dolegliwości, jak próbują nam wskazać reklamy, nie leczą one żadnych schorzeń. Decydując się na zażywanie suplementów diety powinniśmy zatem zdobyć odpowiednią wiedzą na temat tego czego i w jakiej postaci nasz organizm potrzebuje, a dokonując wyboru konkretnego produktu kierować się zdrowym rozsądkiem.